Content
W latach 1918–1921 Polska prowadziła równocześnie sześć wojen ze swoimi sąsiadami. Toczyły się konflikty z Litwą i Ukrainą dotyczące wschodniej granicy kraju, wybuchły trzy powstania na Śląsku i powstanie w Wielkopolsce przeciwko niemieckim władzom na tych terenach, dochodziło do konfliktów z Czechosłowacją o sporne polskie kasyna online tereny graniczne. Najpoważniejszym konfliktem tego okresu była wygrana przez Polskę wojna polsko-bolszewicka w 1919 r. Powstanie wielkopolskie wybuchło po zakończeniu I wojny światowej w 1918 roku, podczas wizyty powracającego do już niepodległej Polski Ignacego Jana Paderewskiego, który będąc w drodze do Warszawy, przybył do Poznania 27 grudnia.
Architektura charakteryzowała się swobodną, często uproszczoną redakcją form dawnych (dzieła Adolfa Szyszko-Bohusza, Oskara Sosnowskiego) zaś pod koniec lat 20. Zdominowały formy czyste, pozbawione dekoracji, sprzyjające funkcjonalizmowi. Wielkim przedsięwzięciem była budowa Gdyni (1926) i Stalowej Woli (1938) w stylu modernizmu, który wyróżniał się nowatorstwem formy wynikającej z funkcji. Architektoniczna awangarda międzywojenna w tradycyjnie profrancuskiej Polsce była bardziej pod wpływem Le Corbusiera niż niemieckiego Bauhausu227. Wśród dzieł wyróżnia się Hala Stulecia we Wrocławiu, dzieło Maxa Berga.
© Copyright by GREMI MEDIA SA
- Z włączonych do Austrii ziem polskich zostało utworzone Królestwo Galicji i Lodomerii.
- Granice z Ukrainą, Białorusią i Rosją stanowią równocześnie granicę zewnętrzną NATO, Unii Europejskiej i strefy Schengen.
- Władzę przejął Piłsudski oraz jego współpracownicy, tworzący środowisko znane jako sanacja.
- Geometryczny środek Polski znajduje się w Piątku koło Łęczycy.
W wyniku sfałszowanych wyborów parlamentarnych (1947) zdecydowaną większość mandatów w Sejmie Ustawodawczym objął Blok Demokratyczny (PPR, PPS, SD, SL). Ze względu na złą sytuację wewnętrzną w kraju, w r. Mieszko II Lambert utracił tytuł króla, a następnie w 1034 wybuchł bunt przeciw władzy kościelnej, tzw.
Rzeczpospolita Obojga Narodów
Na XVIII stulecie przypada w Polsce okres późnego baroku i rokoka. Centrum artystycznym rezydujących w Polsce i Saksonii Wettynów była Warszawa, gdzie przebudowano zamek królewski, założono Oś Saską ozdobioną rzeźbami Jana Jerzego Plerscha, kościoły przy Krakowskim Przedmieściu. W Białymstoku, Radzyniu Podlaskim, Szczekocinach. Intensywnie budowano budowle sakralne (Kościół Pijarów w Chełmie, kościoły w Kaliszu, Wieluniu, Lesznie, Krotoszynie itp.) z bogatym wystrojem wnętrz (kościół Bernardynów w Leżajsku, katedra w Gdańsku-Oliwie itp.). „Dama z gronostajem”, renesansowy obraz autorstwa Leonarda da Vinci przedstawiający mediolańską arystokratkę Cecylię Gallerani został zakupiony przez księcia Adama Jerzego Czartoryskiego i sprowadzony z Włoch do Polski pod koniec XVIII w. Wraz z architekturą występują dzieła rzeźby architektonicznej (portale, wsporniki, zworniki sklepień itp.).
Będą pracować krócej za tą samą płacę. Ministerstwo ogłosiło listę
W Warszawie funkcjonuje jedyna w kraju sieć metra (2 linie), w Trójmieście natomiast SKM. Ponadto w Lublinie, Gdyni, Tychach i Sopocie jeżdżą trolejbusy. W przeciwieństwie do spółek grupy PKP są one własnością samorządów. W województwie kujawsko-pomorskim przewozy wykonuje przedsiębiorstwo Arriva RP.
Wyprzedaż w Warszawie. Inwestorzy mają nowy powód do obaw
Wiernych (Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny – 504 tys., Wschodni Kościół Staroobrzędowców w RP – 1452 osób, Staroprawosławna Cerkiew Staroobrzędowców – 502 osób)154. W Polsce mieszkają także przedstawiciele przedchalcedońskich Kościołów wschodnich (Apostolski Kościół Ormiański – 335 wiernych, Koptyjski Kościół Ortodoksyjny)155. Polacy posługują się językiem polskim zaliczanym do rodziny języków słowiańskich. Dla pewnej części Polaków językiem ojczystym jest blisko z nim spokrewniony język kaszubski.
Projekty specjalne
Objęcie stanowiska kanclerza Rzeszy przez Ottona von Bismarcka spowodowało kolejne zaostrzenie polityki germanizacyjnej51. Unię z Wielkim Księstwem Litewskim, wzmocnioną w roku 1569 przez unię lubelską. W bitwie pod Grunwaldem zjednoczona armia polsko-litewska odniosła zdecydowane zwycięstwo nad zagrażającym obu państwom zakonem krzyżackim. Po wojnie trzynastoletniej zakon został zwasalizowany przez Polskę. W wyniku II pokoju toruńskiego zawartego w 1466 roku do Polski wróciły Pomorze Gdańskie z Gdańskiem, Powiśle z Żuławami Wiślanymi, Warmia, ziemia chełmińska i ziemia michałowska. Tron polski przejął Ludwik Węgierski z rodu Andegawenów, 17 listopada 1370.
Polonia i Polacy za granicą
W czasach przedchrześcijańskich poganie czcili wówczas ogień i wodę. Wtedy też obrzędowo rozpoczynało się lato, którego odpowiednie powitanie miało zapewnić dobrą pogodę i obfitość zbiorów. Noc ta uważana była za czas magiczny, wierzono w szczególne działania sił nadprzyrodzonych. Ludzie gromadzili się na leśnych polanach i rozpalali wielkie ogniska, nazywane sobótkami. Do ognia wrzucano zioła, bowiem wierzono, że dzięki temu ma on właściwości oczyszczające. Oprócz ognia podczas obchodów nocy świętojańskiej ważnym elementem był też kwiat paproci, który obdarzał szczęściem i majątkiem swojego znalazcę.
Teren zaboru austriackiego był jeszcze gorszy dla rolnictwa, ze względu na wyżynno-rolnicze tereny i występował tylko przemysł naftowy. Jedynie w zaborze austriackim analfabetyzm był niższy niż na terenie zaboru rosyjskiego, ze względu na obowiązek szkolny. Dodatkowo na terenach należących do Niemiec przed 1914 rokiem na terenach wiejskich zdecydowanie dominowały domy murowane, w przeciwieństwie do terenów należących przed 1914 do Rosji i Austro-Węgier, gdzie dominowały domy drewniane na terenach wiejskich. Oświetlenie i elektryfikacja miast w zaborze pruskim były także lepsze niż w pozostałych, dużo większy procent mieszkań i domostw miał dostęp do kanalizacji i bieżącej wody52. Pod względem rozwoju polskości i języka polskiego najlepsza sytuacja była w zaborze austriackim, zaś pod względem rozwoju gospodarczego w pruskim52. Tereny dawnego zaboru pruskiego charakteryzowały się zdecydowanie większym poziomem rozwoju gospodarczego i szkolnego niż obszary zaborów austriackiego i rosyjskiego.
Terytorium okupowane przez Związek Radziecki zostało wcielone do ZSRR; zachodnia część terytorium okupowanego przez Niemcy została wcielona do III Rzeszy, na pozostałej części utworzono tzw. Związek Radziecki przekazał 26 października 1939 Wilno i część województwa wileńskiego pod okupację Litwy4039. Także na rzecz Słowacji Polska utraciła ziemie tworzące tzw. Równocześnie z wprowadzeniem władzy okupacyjnej rozpoczęły się represje wymierzone w społeczeństwo polskie. Na terenach okupowanych przez Niemcy i ZSRR prowadzono masowe aresztowania i egzekucje osób pełniących wcześniej funkcje państwowe lub zaangażowanych w ruch oporu.
Język polski jest językiem urzędowym Rzeczypospolitej, jakkolwiek prawo gwarantuje mniejszościom narodowym używanie ich własnych języków, zwłaszcza na obszarach, gdzie występują ich większe skupiska. W 21 gminach140 jako pomocnicze języki urzędowe stosowane są język niemiecki, język kaszubski, język litewski oraz język białoruski (tzw. gminy dwujęzyczne). Niespełna 10 lat później (2023 r.) wszystkie województwa odnotowały ujemny przyrost naturalny, od –3,77 tys. Polska jest państwem unitarnym87, a ustrój jej władzy lokalnej opiera się na dualizmie, gdyż poza agendami administracji rządowej istnieje samorząd terytorialny88, powołany do zadań publicznych niezastrzeżonych dla innych organów władzy89. Marynarka Wojenna odpowiada za obronę wybrzeża i wód terytorialnych.
Romantyzm w Polsce reprezentują malarze Piotr Michałowski Artur Grottger Henryk Rodakowski poruszający wątek narodowowyzwoleńczy. Karl Friedrich Schinkel, lansujący historyzm wznosząc swoje dzieła w Antoninie, Kołobrzegu czy Krzeszowicach. W II połowie XIX stulecia malarstwo zdominował realizm i realizm historyczny.